නිවන කියන අවධිය ගැන කතා බහ කරන විට කෙනෙක් මෙයට එකඟ වන්නට පුළුවන් අතර කෙනෙක් මෙයට එකඟ නොවන්නට පුලුවන්.
එසේ වන්නේ අපි බොහෝ විට යම් දෙයකට එකඟ වන්නේත්, නොවන්නේත් අපි එය පිළිබඳව දැනුමකින් යුක්ත වීම හෝ එය අත්දැකීමක් ලෙස ලබා තිබීම නිසයි.
නිවන හිතේ ඇතිවන ස්වභාවයක් නිසා එය කිසි කෙනෙකුට පෙන්විය නොහැක. මොකද එය භෞතික ලෝකයේ නොපවතින පංච ඉන්දිරියන්ට ගෝචර නොවන එකක් බැවිනි. නිවන පූර්ණ ලෙස අවබෝධ වීම සහ නිවනක් යන්න මොකක්ද යන්න අවබෝධයකට පත් වීමත් සමගම ඔබට හිතට සුවයක් සතුටක් දැනෙන්න පටන් ගන්නවා. ක්‍රම ක්‍රමයෙන් රාග, ද්වේශ , මෝහ වලින් මිදී අලෝභ අද්වේශ අමෝහ සිත තුළ වැඩෙන විට ඇති වන ප්‍රීතිය සතුට සදාකාලික එකක්. රාගයෙන් ඇලීමෙන් ලැබෙන ආශ්වාදය සතුට තාවකාලික එකක්.
කාටද නිවනක් දැකිය හැක්කේ?
ආශ්වාද විඳින්න නොයෙකුත් දේවල් කරපු අයට නිවනක් දැකිය හැකියි. ගෙදර තුළම සමාජයට බයේ ආශ්වාද භුක්ති විඳීමට නොගිය, දුකක් නොවින්ද කෙනෙකුට නිවනක් දකින්න බැහැ. ආශ්වාද වින්ද නැති කෙනෙක් කොහොමද ආශ්වාදයක් කියන්නේ මොකක්ද කියල අවබෝධ කරගන්නේ? අන්න ඒ නිසයි. හොඳට කාල බීල නටල ගයල ආශ්වාද විඳල එයින් තෘප්තිමත් නොවුන කෙනෙකුට තමයි නිවනක් දැකිය හැක්කේ.
නිවන අවබෝධ කරන්න මොකක්ද කළ යුත්තේ?
ඔබ තවමත් ජීවිතය විඳල නැත්තම් ඔබ ආස කරන දේවල් කරල නැත්නම් ඒ හැමදේම සිදු කර බලන්න. යම් දිනක ඔබ ආශ්වාද ලබාගැනීමට යාම තුළින් දුකක්, අතෘප්තියක්, පීඩාවක් අත් වින්දේනම් පමණි ඔබට මෙය අවබෝධ කර ගත හැක්කේ .
ජීවිතේ විඳලා විඳලා දුකක් දැනිල මේකෙ තේරුමක් නෑ කියල කෙනෙක් ඒවයින් ඈත් වෙන්න බලනවා. එහෙම කෙනෙක් මොකක්ද කළ යුත්තේ. ?
අපි හිතමු කොළඹ ගිහින් නැති කෙනෙක්ට කොළඹ මෙහෙමයි කියලා කිව්වොත් ඔහු පිළිගන්නට හෝ නොපිළිගන්නට පුළුවන්. ඒත් අපි ඔහුට වාහනයක් දුන්නොත් මේකෙ නැගල පලයං ගිහින් බලපං කියලා ඔහුට මෙය අත්දැකීමෙන්ම දැනගත හැකියි. නිවන තව කෙනෙක්ට පෙන්වන්න බෑ. එය සෑම කෙනෙක්ගේම තම තම හිත තුළ පවතින දෙයක් නිසා.
ඒත් අපිට පෙන්වන්න පුළුවන් පාරක්.. මේ පාරෙ ගියොත් ප්‍රතිඵලයක් විදිහට මෙය ලැබෙනවා කියලා. නිවනට යන පාර තමයි ආශ්වාද , ආදීනව, නිස්සරණ පිළිබඳ නිසි අවබෝධය .ඒ පාර ඔස්සේ යන එක ඔබ අතේ. තව කෙනෙක්ට බලෙන් ඇදන් යන්න බෑ. ඒ සුවය වින්දවන්න බෑ.
දැනටමත් මේ ආශ්වාද විඳපු කෙනෙක්ට මේ පාර විවෘතයි!. ආශ්වාද නොවිඳපු අය ආශ්වාද පස්සෙ ගිහින් මුලින් විඳල තිබීම තමයි වැදගත් වෙන්නේ. බුද්ධ ශාසනය කාලෙයෙත්, බුද්ධිමත්, ආශ්වාද විඳපු අය මේ ශාසනය කෙරෙහි ඇදී ඇවිත් මාර්ගඵල ලාභීන් වෙන්න හේතුව එයයි!
ඉතින් මේ විද්‍යාව ආගම් භේදයකින් තොරව ඕනෑම කෙනෙකුට විවෘත දෙයක්. විශ්වාසයට එහා ගිය තාර්කිකමය විද්‍යාවක් නිසා ඕනෑම කෙනෙකුට මෙය ප්‍රායෝගිකව මේ ජීවිතය තුළම විඳිය හැකියි. බුදු කෙනෙක් මේ විද්‍යාව අවබෝධ කොට මුලින්ම දේශනා කරන්නේ අන්‍යාගමිකයන්ට සහ ආගමක් විශ්වාස නොකළ අයටයි! සැමටම විවෘත දෙයක්. ලෝකයේ සියලුම මනුෂ්‍යයන් කෙරෙහි දයානුකම්පාවෙන් ඔවුන්ගේ සදාකාලික සුවය වෙනුවෙන් විවෘත දර්ශනයක් මිස මෙය ආගමක් නොව.
අපි සැවම කුඩා කල සිට විද්‍යාව ඉගෙන ගෙන ඇත. එවිට අපි ආගම් භේදයක් සළකන්නේ නැත. මන්ද එය බුද්ධියට ගෝචර වීම පිණිස ඇති දෙයක් නිසා.
බුද්ධ දර්ශනය යනු ජීවිතය යන්න කුමක් ද යන්න අවබෝධ කරගැනීමට ඇති විද්‍යාවයි. සියලු දෙනා මෙම දැනුම ලබා උතුම් නිර්වාණ සුවය අති විඳ දුකින් මිදේවායි ප්‍රාර්ථනා කරනවා.
